Eserleriyle Türk edebiyatına damgasını vuran Cumhuriyet dönemi şairleri Cahit Sıtkı Tarancı, Sabahattin Ali, Sabri Esat Siyavuşgil‘in kaleme aldığı, bugün tarihi nitelik kazanmış şiirleri ve mektupları, online müzayedede satışa sunuldu.
Eserlerinde açık ve sade bir üslubu, ahenk unsurlarına, kafiye ve redife önem veren Cahit Sıtkı Tarancı’nın ölüm temasını vurucu bir şekilde ele aldığı “Otuzbeş Yaş” şiirinin iki sayfalık düzeltme metni, online müzayede olan Ata Müzayede’de edebiyatseverleri bekliyor.
Şiiri kelimelerle güzel şekiller kurma sanatı olarak tanımlayan Cahit Sıtkı Tarancı’nın, Varlık Dergisi’nin sahibi Yaşar Nabi Nayır’a yazdığı müzayedede yer alan Osmanlı Türkçesiyle ıslak imzalı mektubunda “İkinci baskıdan elime kalan tek nüshayı, tekrar dikkatle gözden geçirdim. Pek az yanlış buldum. Onları da bildiriyorum. Herhalde bu sefer tamamen yanlışsız olarak basılabilecek. Bu husustaki himmet ve lütfuna çok teşekkür ederim.” ifadeleri yer alıyor.
Sabahattin Ali’den Atatürk’e şiir
Kürk Mantolu Madonna, Kuyucaklı Yusuf ve İçimizdeki Şeytan gibi eserlere imzasını atan ve çok okunanlar listesinden düşmeyen Sabahattin Ali’nin, Mustafa Kemal Atatürk’e yazdığı “Benim Aşkım” şiiri ise koleksiyonun en nadide parçaları arasında bulunuyor.
Sabahattin Ali, 1932 yılında Almanca öğretmenliği yaptığı Konya’daki ortaokulda “Hey anavatandan ayrılmayanlar/Bulanık dereler durulmuş mudur?” mısralarıyla başlayan ve Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ile bazı devlet adamlarına hakaretler eden bir şiir yazdığı iddiasıyla tutuklanarak, 12 aya mahkum edildi.
Devlet memurluğundan da atılan Sabahattin Ali, Konya ve Silopi cezaevlerinde yattıktan sonra Cumhuriyet’in yıl dönümü dolayısıyla çıkarılan af yasasıyla özgürlüğüne kavuştu. Dönemin bakanı Hikmet Baykur’dan işine geri dönebilmesi için eski fikirlerinden vazgeçmiş olması gerektiği cevabını aldı.
Şair Sabahattin Ali, Varlık Dergisi’ne “Sensin, kalbim değildir böyle göğsümde vuran/Sensin ‘Ülkü’ adıyla beynimde dim dik duran/Sensin çeyrek asırlık günlerimi dolduran/Seni çıkarsam ömrüm başlamadan bitiyor” dizelerinin yer aldığı “Benim Aşkım” şiirini yazarak, Mustafa Kemal Atatürk’e bağlılığını göstermeye çalıştı.
Edebi kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak hayatındaki tecrübelerini okuyucusuna yansıtan Sabahattin Ali’nin, Mustafa Kemal Atatürk’e ithafen daktilo ile yazdığı ıslak imzalı şiirinin satışı, Ata Müzayede’de devam ediyor.
Siyavuşgil’in ilk kez gün gün ışığına çıkan şiiri
Cumhuriyet dönemi topluluğu olan Yedi Meşaleciler’in kurucuları arasında yer alan, dışavurumcu bir ressam tutumuyla yeni ve canlı şiirler kaleme alan Sabri Esat Siyavuşgil’in yayınlanmamış şiiri “Serhatte Bir Akşam” da ilk kez Ata Müzayede’de gün yüzüne çıkıyor.
Siyavuşgil, kaleme aldığı bu eserinde şöyle diyor: “Hisardan süzülerek boz renginde bir yılan/Halinde kıvrımlarla ceset gibi yayılan/Dağın siyah kalbine batıyor yolun ucu/Bir göğüs gibi killi duvarlar, çalılarla/Örtüyor taşlarını ay gümüş halılarla/Üstünde müezzinin ‘sala’ dediği burcu/Yatsı, sakin, eriyor şadırvanın sesinde/Samur kürklü bir vezir ipek seccadesinde/Kehribar tespihini su gibi damlatıyor/Yeniçeriler birden okurken bir ilahi/Üstü mermer döşenmiş avluda bir sipahi/Gümüş kaşağısıyla atını parlatıyor”
Son hafız-ı kütüplerden Sencer’in tebrik kartı
Müzayedede, bugün Beyazıt Devlet Kütüphanesi olarak hizmet veren Kütüphane-i Umumi Osmani’de kütüphaneci olarak 43 yıl hizmet veren ve Osmanlı’nın son hafız-ı kütüplerinden İsmail Saib Sencer’in, sonradan Müslümanlığı seçen ve Türk vatandaşlığına geçen Alman asıllı Yahudi şarkiyatçı Osman Reşer’e (Oskar Rescher) yazdığı tebrik kartı da yer alıyor.
Hayatı boyunca Türk-İslam kültürünü tanıtmak için çalışan, aralarında Osman Reşer’in de yer aldığı ilim ve edebiyat adamlarının birikiminden büyük ölçüde istifade ettiği İsmail Saib Sencer tebrik kartında, “Size çok selam eylerim. Hatırınızı istifşar ederim. Pek çok zamandan beri sizden bir mektup alamadığımdan ziyadesiyle merak ediyorum. Hemen acilen bir mektubunuzu beklerim. Ve ne ile meşgul olduğunuzu yazınız. Ben ve şair ahbaplarınız size çok selam ederiz.” ifadelerine yer veriyor.
“Duygulanmamak mümkün değil”
Ata Müzayede Sanat Danışmanı Recep Sadri Sayıroğulları, AA muhabirine yaptığı açıklamada Ata Müzayede’de satışa sunulan parçaların, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının en önemli isimlerinin yer aldığı bir koleksiyon olduğunu söyledi.
Müzayedede, Sabahattin Ali’nin Mustafa Kemal Atatürk’e yazdığı “Benim Aşkım” şiiri, Cahit Sıtkı Tarancı’nın “Otuzbeş Yaş” şiirinin düzeltme metni ile Varlık Dergisi’nin sahibi Yaşar Nabi Nayır’a yazdığı Osmanlı Türkçesiyle bir mektubunun yer aldığını belirten Sayıoğulları, “Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nin ruhu” olarak da bilinen İsmail Saib Sencer’in Osman Reşer’e yazdığı tebrik kartı ile Sabri Esat Siyavuşgil’in el yazısıyla kaleme aldığı şiiri de dikkati çekiyor.
Online gerçekleştirilen Ata Müzayede’de Cumhuriyet tarihinin, Türk edebiyatı alanında insanı heyecanlandıran parçaların yer aldığını ifade eden Sayıoğulları, “1932 yılında Sabahattin Ali’nin yazdığı bir şiir mevzusu vardır net olarak kamuoyunun bilmediği. O nedenle Sabahattin Ali’nin linç edilme hikayesi vardır o yıllarda. Bunun üzerine Sabahattin Ali, gerçeği yansıtmayan bir durumun önüne geçmek için bu şiiri kaleme alıyor. Duygulanmamak mümkün değil.” dedi.
Yorum ekle